به نقل از «ایران اکونومیست»

چرا بایدن ایران را دست کم گرفت؟

تاریخ انتشار: ۱ آذر ۱۴۰۲ | کد خبر: ۳۹۱۴۱۰۷۳

طبق نظر کارشناسان جنگ اخیر نشان داد که واشنگتن باید اولویت را قدرت در حال گسترش ایران در منطقه را بداند و مهار متحدان ایران را (به ادعای این گروه) در نظر بگیرد.

حمله حماس به اسرائیل، معادلات واشنگتن در خاورمیانه را برهم ریخت؛ معادلاتی که در چارچوبش دو گزاره کاهش پیشرفت برنامه هسته ای ایران و عادی سازی روابط عربستان و اسرائیل در اولویت قرار داشت.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

اما با آغاز جنگ غزه؛ محاسبات بایدن بر هم ریخت چرا که رئیس جمهوری آمریکا، دکترین خود را بدون لحاظ کردن واقعیت های منطقه تعریف کرده بود.

پیش از 7 اکتبر 2023، به نظر می رسید که دکترین ایالات متحده برای خاورمیانه در حال تحقق است. واشنگتن مدعی بود که درباب برنامه هسته ای ایران با تهران به توافقی ضمنی دست یافته و همزمان تلاش داشت تا با ارانه تضمین های دفاعی به ریاض، زمینه را برای عادی سازی روابط اسرائیل و عربستان هموار کند.واشنگتن همچنین برای تعریف کریدور تجاری بلندپروازانه که هند را از طریق خاورمیانه به اروپا متصل می‌کند تا نفوذ چین در منطقه را خنثی کند، برنامه ریزی کرده بود.در این میان موانعی هم وجود داشت. تنش بین تهران و واشنگتن همچنان بالا بود و کابینه راست گرای اسرائیل مشغول توسعه شهرک سازی در کرانه باختری بود.در همین راستا، ماریا فانتاپی،محقق مدعو در بنیاد کارنگی و ولی نصر،استاد دانشگاه جان هاپکینز تحلیلی را در فارن افرز منتشر کرده و در چارچوبش به اشتباه محاسباتی واشنگتن در ارتباط با ایران و متحدانش پرداختند، اشتباهی پر هزینه.

 

حمله حماس به اسرائیل، معادلات واشنگتن را برهم ریخت. این حمله نشان داد که خاورمیانه همچنان روی گسل قرار دارد.با تداوم حملات اسرائیل به نوار غزه، مصیبت فلسطینی ها دوباره در کانون توجه قرار گرفت، معامله اسرائیل و عربستان غیرممکن شد و توانایی های نظامی حماس و سایر متحدان ایران برجسته گشت. با این همه آنگونه که فارن افرز نوشته، نفوذ ایالات متحده هنوز بر خاورمیانه گسترده است. اما حمایت این بازیگر از حملات اسرائیل اعتبار واشنگتن در منطقه را به خطر انداخته است. (این حمایت همچنین به طور گسترده‌تری به جایگاه واشنگتن در جنوب جهانی لطمه وارد کرده ، به خصوص که ادعای دفاع از اسرائیل به مجازات دسته جمعی غیرنظامیان فلسطینی تبدیل شده است.) این بدان معناست که ایالات متحده باید استراتژی جدیدی را برای خاورمیانه طراحی کند؛ استراتژی که توان مقابله با واقعیت‌هایی که نادیده گرفته شده را داشته باشد.

 

تحلیلگران می گویند، واشنگتن باید طرح جدید خود برای منطقه را هم صدا با عربستان که روابط نزدیکی با ایران، اسرائیل و کل جهان عرب دارد، تثبیت کند. ریاض می تواند از نفوذ گسترده خود برای کمک به احیای مذاکرات اسرائیل و فلسطین استفاده کرده و به ادعای این گروه به واشنگتن برای توقف برنامه هسته ای ایران یاری رساند. ریاض و واشنگتن با هم می توانند کریدور اقتصادی خاورمیانه را ایجاد کنند؛ کریدوری که ایالات متحده برای ایجاد تعادل در برابر چین به آن نیاز دارد.اجرای معامله بزرگ جدید ساده نخواهد بود. این معامله با عادی سازی اسرائیل و عربستان آغاز نخواهد شد و با اتحاد اعراب و اسرائیل علیه ایران پایان نخواهد یافت.

 

 

خاورمیانه؛ باتلاق واشنگتن

واشنگتن تلاش داشت تا از خاورمیانه خارج شود چرا که تصور می کرد، درگیری اعراب و اسرائیل در حال پایان است. به باور ادعایی واشنگتن ایران نیز برای محدود کردن پیشرفت برنامه هسته ای اش با آمریکا به توافقی ضمنی دست یافته و روابط خود را با عربستان سعودی و سایر کشورهای خلیج فارس عادی کرده بود. به نظر می رسید که منطقه از خودش مراقبت می کند و واشنگتن را برای تمرکز بر آسیا به حال خود رها خواهد کرد.اما واشنگتن گزاره ثبات این وضعیت را دست کم گرفت. جو بایدن، انگار به رای اکثریت نمایندگان جهت ارائه امتیاز به ریاض فکر نکرده بود و به اشتباه تصور می‌کرد دیگر کشورهای خاورمیانه به تلاش های ریاض جهت دستیابی به هژمونی خاورمیانه اعتراضی نخواهند کرد. اما بزرگترین اشتباه محاسباتی واشنگتن این بود که فکر می کرد می تواند مسئله فلسطین را نادیده بگیرد.

 

اسرائیل نابودی (ادعایی)حماس را هدف اصلی اش قرار داده، اما بدون حمایت ایالات متحده و تحمیل خسارات غیرقابل محاسبه به غزه برای بازدارندگی از دشمنان (ادعایی)، چنین خواسته ای محقق نخواهد شد. مصر، اردن و تشکیلات خودگردان فلسطین می خواهند تهدیدهای داخلی و خارجی علیه قدرت خود را به حداقل برسانند، بنابراین این گروه از بازیگران می خواهند اطمینان حاصل کنند که هرگونه دیپلماسی پس از جنگ با منافع اقتصادی شان مطابقت دارد و جایگاه منطقه ای شان را تقویت می کند. کشورهای خلیج فارس نیز از این درگیری برای رقابت جهت افزایش نفوذ استفاده خواهند کرد. قطر در حال حاضر از روابط خود با حماس استفاده می کند تا خود را به یک بازیگر منطقه ای برجسته تبدیل کند – بازیگری با نفوذ بیشتر از عربستان سعودی و امارات متحده عربی (امارات). در همین حال، ترکیه می خواهد نقشی در حل و فصل مناقشه بیابد تا بتواند واشنگتن را وادار کند که جنگنده های اف-16 را به انکارا فروخته و حمایت از کردها در سوریه را رها کند.

 

امروز احیای مسئله فلسطین، بار دیگر توجه منطقه را جلب کرده است. «محور مقاومت»؛ جریان حاکی ایران؛ گروهی متشکل از حماس و حزب‌الله، نظامیان شیعه در عراق و سوریه و انصار الله در یمن نشان دادند که می‌توانند جهت‌گیری سیاست خاورمیانه را تغییر داده و درگیری ها را تشدید کنند. به ادعای ناظران، تهران در حال متعادل کردن حمایت خود از حماس و روابط رو به رشد خود با جهان عرب است تا خود را در سیاست منطقه ای نقش برجسته تری ایفا کند. بی دلیل  نبود که اندکی پس از حملات حماس، ابراهیم رئیسی، رئیس جمهور ایران، برای اولین بار از زمان تمدید روابط دو کشور، تلفنی با محمد بن سلمان، ولیعهد عربستان سعودی گفتگو کرد. رئیسی سپس به دعوت شاهزاده در نوامبر به ریاض سفر کرد تا در مراسم شرکت کنندگان شرکت کند. اجلاس مشترک فوق العاده عربی و اسلامی نامگذاری شد. تهران ایده ایجاد محور عربی-اسرائیلی برای مهار ایران را در پیش گرفته و آن را برگردانده است.

 

 

منبع: ایران اکونومیست

کلیدواژه: برنامه هسته ای ایالات متحده

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت iraneconomist.com دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایران اکونومیست» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۹۱۴۱۰۷۳ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

آتش‌بس یا تقسیم کار واشنگتن و تل‌آویو برای ادامه جنایت‌گری؟

به گزارش قدس آنلاین، روزنامه صهیونیستی یدیعوت‌آحارونوت، شنبه جزئیاتی از توافق سه مرحله‌ای پیشنهادی اسرائیل و آمریکا به جنبش حماس را اعلام کرد. توافق سه مرحله‌ای مطرح شده به شرح زیر بوده و ۱۲۴ روز طول خواهد کشید:

 مرحله نخست؛ ۱- آتش‌بس ۴۰ روزه، ۲- آزادی ۳۳ اسیر اسرائیلی، ۳- آزادی ۸۰۰اسیر فلسطینی، ۴- بازگشت مردم غزه به خانه‌های خود در شمال نوار غزه. 

مرحله دوم؛ ۱- آتش‌بس ۴۲ روزه، ۲- بقیه اسرای اسرائیلی آزاد می‌شوند، ۳- اسرای فلسطینی آزاد می‌شوند. 

مرحله سوم؛ ۱- آتش‌بس ۴۲ روزه، ۲- تمامی اجساد اسرای اسرائیلی مبادله می‌شوند، ۳- تمامی اجساد اسیران فلسطینی مبادله می‌شوند، ۴- خروج ارتش اسرائیل از نوار غزه.

زیاده‌خواهی صهیونیست‌ها
پایگاه خبری المیادین به‌نقل از برخی مقامات ارشد فلسطینی گزارش داد مذاکرات به‌دلیل مخالفت رژیم صهیونیستی با آتش‌بس دائمی با مانع بزرگی مواجه شده است؛ این در حالی است که آمریکا و اسرائیل تلاش می‌کنند حماس را به عنوان عامل شکست مذاکرات کنونی در قاهره معرفی کنند و توپ را در زمین مقاومت غزه بیندازند. 

محسن پاک‌آیین، دیپلمات پیشین کشورمان در گفت‌وگو با قدس درباره روند مذاکرات میان حماس و رژیم صهیونیستی، گفت: مذاکرات در حال حاضر به بن‌بست رسیده و عامل اصلی شکست مذاکرات هم زیاده‌خواهی رژیم صهیونیستی است. بر اساس آنچه از مفاد پیشنهادی مقاومت منتشر شده، مواضع حماس منطبق با موازین بین‌المللی و مبتنی بر عقلانیت است. مقاومت خواهان آتش‌بس و ترک مخاصمه در وهله نخست و در ادامه، اقدام برای از سرگیری روند تبادل اسرا شده، اما رژیم صهیونیستی که صرفاً به دنبال خریدن فرصت از قِبل مذاکرات است، درصدد است اسرا را بدون پذیرش آتش‌بس آزاد کند؛ به این معنا که با آزاد شدن اسرا از فشارهای داخلی که در حال حاضر با آن دست به گریبان است، بکاهد و در ادامه، حملات را از سر بگیرد، اما به‌طورقطع مقاومت با چنین مسئله‌ای موافقت نخواهد کرد.

تحرکات معنادار آمریکا
پاک آیین در ادامه، تحرکات واشنگتن در روزهای اخیر را تلاش برای اعمال فشار بر مقاومت دانست و اظهار کرد: در روزهای گذشته رسانه‌های آمریکایی مثل سی‌ان‌ان و فاکس‌نیوز تلاش کردند حماس را عامل به بن‌بست رسیدن و شکست احتمالی مذاکرات جلوه دهند و از طرف دیگر، دستگاه دیپلماسی آمریکا با اعمال فشار از طریق برخی کشورهای عربی همچون عربستان، قطر و مصر تلاش می‌کند روند مذاکرات را به سمت و سویی سوق دهد که خواسته‌های اسرائیل را برآورده کند. درواقع همان‌طور که از ابتدای جنگ شاهد هستیم، تلاش آمریکایی‌ها حمایت تمام قد از رژیم صهیونیستی است و این حمایت چه در زمینه تسلیح این رژیم و چه در زمینه مذاکرات همچنان ادامه یافته است.

تحلیلگر مسائل بین‌الملل درباره احتمال حمله زمینی اسرائیل به رفح در صورت شکست مذاکرات کنونی تصریح کرد: در زمینه احتمال حمله به رفح آمریکایی‌ها تنها لفاظی می‌کنند و هیچ سندی دال بر مخالفت یا حمایت نکردن آمریکا از حمله اسرائیل به رفح وجود ندارد و به نظر می‌رسد این لفاظی‌ها تنها برای توجیه چهره خودشان در داخل و هموار کردن مسیر به واسطه نزدیک شدن به موعد انتخابات داخلی آمریکاست. از طرفی دولت افراطی نتانیاهو به دلیل شکست‌های پیاپی به شرایط انتحار رسیده و در حال حاضر هر اقدامی از این رژیم ممکن است سر بزند، اما قطعاً حمله احتمالی به رفح، واکنش‌های متعدد جهانی را به دنبال خواهد داشت.

شکست خورده جنگ در پی پیروزی در مذاکرات
مصیب نعیمی، کارشناس مسائل منطقه نیز در گفت‌وگو با قدس با بیان اینکه جنگ در غزه از نظر صهیونیست‌ها با یک بن‌بست مواجه شده، اظهار کرد: آنچه در حال حاضر رخ می‌دهد آغاز یک سناریو مشترک از سوی واشنگتن و تل‌آویو است؛ آمریکا تلاش می‌کند خود را به عنوان یک واسطه معرفی کند که برای برقراری آتش‌بس تلاش دارد و صهیونیست‌ها به عنوان طرفی که به دلیل محقق نشدن شروط و امتناع حماس از پذیرش آتش‌بس، آمادگی پذیرش آتش‌بس را ندارند، هدف هم این است در این مرحله بدون دادن هیچ تعهدی، زمینه را برای آزادی اسرای صهیونیستی به‌گونه‌ای فراهم کنند که شرایط برای ادامه جنگ فراهم باشد.

نعیمی افزود: از آن سو حماس حتی حاضر شد با یک آتش‌بس پنج ساله موافقت کند که این شرط حماس نیز مورد موافقت صهیونیست‌ها قرار نگرفت و آن‌ها تنها با برقراری یک آتش‌بس موقت که ضمانت آن را واشنگتن برعهده بگیرد، موافقت کردند، در حالی که حماس تضمین واشنگتن را معتبر نمی‌داند و در این مرحله خواستار خروج نیروهای نظامی اسرائیل و ارائه یک ضمانت نوشته شده از سوی تعدادی از کشورهای منطقه و فرامنطقه‌ای شده است.

کارشناس مسائل منطقه تصریح کرد: درواقع نتانیاهو درصدد است آنچه تاکنون از طریق نظامی موفق به دستیابی به آن نشده را از طریق مذاکره‌ بدست بیاورد و راه را برای ادامه جنایات تل‌آویو هموار سازد و با آزاد کردن اسرای صهیونیست، خود را به عنوان پیروز جنگ غزه جلوه دهد؛ مشخص است چنین خواسته‌ای مورد موافقت حماس و سایر گروه‌های مقاومت در غزه قرار نخواهد گرفت.

حمله به رفح از چند هفته پیش آغاز شده است
وی درباره احتمال حمله رژیم صهیونیستی به رفح در صورت شکست مذاکرات کنونی نیز تأکید کرد: البته حملات رژیم صهیونیستی به رفح آغاز شده است و روزی نیست شاهد حمله هوایی و توپخانه‌ای به بخش‌هایی از منطقه رفح نباشیم، اما قطعاً حمله زمینی به رفح یعنی جایی که میلیون‌ها فلسطینی از مناطق دیگر غزه به آنجا پناه برده‌اند، هولناک خواهد بود.

نعیمی اظهارات مقامات آمریکایی در خصوص مخالفت واشنگتن با حمله زمینی احتمالی رژیم صهیونیستی به رفح را هم در راستای سناریو تقسیم نقش میان واشنگتن و تل‌آویو دانست و تأکید کرد: مخالفت آمریکا با برقراری آتش‌بس دائم و تأکید بر برقراری آتش‌بس موقت درواقع گویای مخالف نبودن آن‌ها با ادامه حملات رژیم صهیونیستی به غزه است و این اظهارات مقامات آمریکایی به دلیل انتخابات پیش رو و ترمیم وجهه آمریکا نزد افکار عمومی جهانی است که به‌شدت به دلیل حمایت از نسل‌کشی اسرائیل در غزه تخریب شده است.

سیداحمد موسوی